Απαντήσεις στα Λατινικά Προσανατολισμού-Πανελλήνιες 2017

                                              Πανελλαδικές  εξετάσεις 2017

                                                 Απαντήσεις στα Λατινικά

Α1.

Νόμισε ότι ερχόταν προς το μέρος του ένας άνθρωπος με πελώριο μέγεθος και βρώμικο πρόσωπο, όμοιος με μορφή νεκρού. Μόλις τον κοίταξε ο Κάσσιος, τον έπιασε φόβος και θέλησε να πληροφορηθεί το όνομά του. Εκείνος απάντησε ότι ήταν ο Πλούτωνας.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Στο Λατινικό πόλεμο ο Τίτος Μάνλιος ο ύπατος που καταγόταν από αριστοκρατική γενιά είχε την αρχηγία του στρατού των Ρωμαίων. Όταν αυτός κάποτε έφευγε από το στρατόπεδο, διέταξε να απέχουν όλοι από τη μάχη. Αλλά λίγο αργότερα ο γιος του πέρασε έφιππος μπροστά από το στρατόπεδο των εχθρών και προκλήθηκε σε μάχη από τον αρχηγό των εχθρών μ’ αυτά τα λόγια: […]

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Δε σου πέρασε η οργή όταν εισέβαλες στα σύνορα της πατρίδας; Παρόλο που είχες φτάσει με εχθρική και απειλητική διάθεση, γιατί δεν ήρθε στο μυαλό σου (η σκέψη), όταν είδες τη Ρώμη: «Μέσα σ’ εκείνα τα τείχη βρίσκονται το σπίτι και οι θεοί μου, η μητέρα, η σύζυγος και τα παιδιά μου»; Αν λοιπόν εγώ δεν σε είχα γεννήσει, η Ρώμη δεν θα βρισκόταν πολιορκημένη ۟ αν δεν είχα γιο, ελεύθερη θα πέθαινα σ΄ελεύθερη πατρίδα. Εγώ δεν μπορώ να πάθω τίποτα πια κι ούτε θα είμαι τόσο δυστυχισμένη για πολύ καιρό ۟ αλλά αντίθετα αυτούς, αν συνεχίσεις, τους περιμένει ή πρόωρος θάνατος ή μακρόχρονη σκλαβιά.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Β1.

ingenter

facies

simillimo

quae

exercitus

proellis

minaciora

illud

penatium

nulli rei

diutius

miser

hac

morte

servitutis

B2α.

existimem

veniendo

aspice

concipient

praeesse

abisset/abivisset

abstenturam

habebuntur

passuram esse

possitis

B2β.

ingrediamur

ingrederemur

ingressuri simus

ingressi simus

ingressi essemus

Γ1α.

magnitudinis: γενική της ιδιότητας(μόνιμη ιδιότητα) στο hominem.

consul: παράθεση στο T.Manlius.

aliquando: επιρρηματικός προσδιορισμός του χρόνου στο abiret.

animo: αφαιρετική (οργανική) του τρόπου  στο perveneras.

miserrima: κατηγορούμενο στο εννοούμενο ego μέσω του συνδετικού ρηματικού τύπου futura sum.

Γ1β.

Respondit ille se esse Orcum: Το υποκείμενο του ειδικού απαρεμφάτου esse είναι το se.  Παρόλο που έχουμε ταυτοπροσωπία, βρίσκεται σε πτώση αιτιατική, γιατί το υποκείμενο του ειδικού απαρεμφάτου βρίσκεται πάντοτε σε πτώση αιτιατική είτε έχουμε ταυτοπροσωπία είτε ετεροπροσωπία και δεν παραλείπεται (Λατινισμός ειδικού απαρεμφάτου). Δηλώνει άμεση αυτοπάθεια.

  Ego nihil iam pati possum: Το υποκείμενο του τελικού απαρεμφάτου pati είναι το ego το οποίο είναι και υποκείμενο του ρήματος possum. Βρίσκεται σε πτώση ονομαστική, γιατί έχουμε ταύτοπροσωπία.

Γ1γ.

Dux hostium his verbis proelio filium lacessivit.

Γ1δ.

qui natus erat

dum (tu) ingrederis (ingredere)

Γ2α.

Υπόθεση: si pergis (si+ Οριστική Ενεστώτα)

Απόδοση: manet (Οριστική Ενεστώτα)

Δηλώνει την ανοιχτή υπόθεση στο παρόν (1^ο είδος)

Υπόθεση αντίθετη προς την πραγματικότητα για το παρελθόν

Υπόθεση: si perrexisses (si+ Υποτακτική Υπερσυντελίκου)

Απόδοση: mansisset (Υποτακτική Υπερσυντελίκου)

Υπόθεση δυνατή ή πιθανή για το παρόν και το μέλλον

Υπόθεση: si pergas (si+ Υποτακτική Ενεστώτα)

Απόδοση: maneat (Υποτακτική Ενεστώτα)

Γ2β.

filium non habens

Η μετοχή βρίσκεται σε ονομαστική πτώση, γιατί το υποκείμενο (ego) του ρήματος haberem είναι ίδιο με το υποκείμενο του ρήματος essem της κύριας πρότασης. Επομένως η μετοχή είναι συνημμένη στο υποκείμενο του ρήματος ego.

Γ2γ.

Quem simul aspexit Cassius: δευτερεύουσα επιρρηματική χρονική πρόταση. Εισάγεται με τον χρονικό σύνδεσμο simul, γιατί εκφράζει το προτερόχρονο Εκφέρεται με οριστική, γιατί εκφράζει καθαρά χρονική σχέση. Συγκεκριμένα χρόνου παρακειμένου (aspexit), γιατί εκφράζει το προτερόχρονο στο παρελθόν.

cum aliquando castris abiret: δευτερεύουσα επιρρηματική χρονική πρόταση. Εισάγεται με τον ιστορικό-διηγηματικό σύνδεσμο cum ο οποίος χρησιμοποιείται για διηγήσεις γεγονότων του παρελθόντος. Εκφέρεται με υποτακτική, γιατί υπογραμμίζει τη βαθύτερη σχέση της δευτερεύουσας με την κύρια πρόταση και δημιουργεί μια σχέση αιτίου και αιτιατού ανάμεσά τους. Είναι φανερός ο ρόλος του υποκειμενικού στοιχείου που υπάρχει στην υποτακτική. Συγκεκριμένα εκφέρεται με υποτακτική Παρατατικού (abiret), γιατί εξαρτάται από ρήμα ιστορικού χρόνου (edixit) και εκφράζει σύμφωνα με τον κανόνα ακολουθίας των χρόνων το σύγχρονο στο παρελθόν.